Starożytność

Badania archeologiczne przeprowadzone w północnej części kraju dowodzą, że tereny dzisiejszej Chorwacji zamieszkane są co najmniej od 130000 lat. Odkryte w 1899 r. przez prof. Dragutina Gorjanović Kramberger na wzgórzu Huśniak koło Krapiny szczątki Homo sapiens neanderthalensis stanowią jedne z najbogatszych zbiorów skamienielin na świecie. W okolicznych jaskiniach znaleziono około 900 kości należących do kilkudziesięciu osób różnej płci w wieku 2-40 lat, liczne szczątki niedźwiedzi jaskiniowych, wilków, łosi, jeleni olbrzymich, dzikich wołów i innych zwierząt, a także liczne narzędzia kamienne z okresu paleolitu.

Na terenie Chorwacji instnieją także liczne dowody cywilizacji neolitycznej. Wśród odkryć znajdują się obiekty kultury vućedolskiej (koniec III tysiąclecia-początek II tysiąclecia p.n.e.). U schyłku epoki brązu i na początku epoki żelaza tereny pomiędzy wybrzeżem Morza Adriatyckiego a Dunajem opanowali Ilirowie. Był to starożytny lud indoeuropejski, który do V wieku p.n.e. organizowali liczne państewka plemienne. Wyróżnić wsród nich należy Dalmatów, Liburnów, Autaratów, Histrowie i Dardanowie. Na początku IV wieku p.n.e. na wybrzeżu Adriatyku swoje kolonie zaczęli zakładać Grecy. najważniejsze z nich to Issa (współczesny Vis), Epidauros (Cvatat), Tragurion (Trogir), Lumbarda (na Korćuli), Faros (Hvar). W tym samym czasie na tereny dzisiejszej Chorwacji dotarli również Celtowie, którzy osiedlili się w dolinach Sawy i Drawy oraz nad środkowym Dunajem. Przelom II i I wieku p.n.e. przynosi podbój Ilirów przez Rzymian. Iliria stała się prowincją rzymską podzieloną później na Panonię i Dalmację. Głównym miastem rzymskiej Dalmacji była Salona (współczesny Solin, koło Splitu), z której pochodził między innymi cesarz Dioklecjan.

Ruiny Salony

Po podziale cesarstwa rzymskiego ziemie dzisiejszej Chorwacji przypadają cesarstwu Zachodniorzymskiemu. Czasy upadku cesarstwa to okres pustoszenia tych ziem przez Hunów, Gotów, Wizygotów, Ostrogotów i inne ludy barbarzyńskie.